Được ví như “Đà Lạt đất Bắc”, miền đất Vĩnh Phúc không những thu hút du khách với nhiều điểm du lịch hấp dẫn, mà nơi đây còn nổi tiếng với nhiều đặc sản nức danh. Hãy khám phá 10 món ăn nổi tiếng Vĩnh Phúc ngay sau đây nhé!
1. Cá thính Lập Thạch
Nguyên liệu để làm món cá thính chua rất đơn giản nhưng công đoạn lại hết sức công phu và cầu kỳ. Đầu tiên. cá được làm sạch ruột, bỏ đầu, rồi để ráo nước. Sau đó xếp cá vào vại hoặc lọ thủy tinh theo thứ tự cứ một lớp cá, một lớp muối với tỷ lệ muối và cá là 10kg cá/1,5kg muối. Lớp trên cùng của vại được phủ muối và dùng nan tre đậy thật kín. Để vại cá muối trong nhà khoảng chừng 4 – 7 ngày thì gỡ cá ra khỏi muối, sau đó dùng tay ép cho cá chảy hết nước và mang đi phơi nắng để cá se lại.
Tiếp đó, dùng tay nhồi bột thính (thính được làm từ ngô và đỗ tương rang xay thành bột) khắp mình cá từ trong ra ngoài sao cho thật đều. Xếp cá vào vại sành đã rửa sạch, rồi đậy vại bằng nan tre đan thật kín, sau đó úp ngược vào bát nước sôi để nguội. Sau khoảng 2 tuần sẽ có món cá thính chua với hương thơm nức của thính gạo, cùng vị chua chua của thính lên men và điều đặc biệt là thịt cá phải có màu hồng ngấu chín. Cá thính chua là đặc sản ngon Vĩnh Phúc, có thể chế biến thành nhiều món nhưng ngon nhất là đem nướng trên than hoa.
2. Dứa Tam Dương
Huyện Tam Dương là vùng đất trồng nhiều dứa nhất tỉnh Vĩnh Phúc. Các loại dứa ở đây đều mang đặc trưng riêng như dứa mật, rất nhiều nước và ngọt.
Đến với Tam Dương, du khách sẽ tha hồ ăn dứa đến no bụng với hai cách. Một là gọt hết mắt và thịt dứa bên ngoài, chỉ để lại ít ruột bên trong (khoảng nửa quả) mà ăn. Hai là đập đập dứa vào gốc cây hoặc thớt gỗ, vừa đập vừa xoay cho cho ruột dứa nát ra nước mật rồi dùng dao nhọn khoét một lỗ và ghé miệng vào uống.
Ngoài ra, du khách đến vào mùa quả chín sẽ được ngắm nhìn rừng dứa bạt ngàn, mỗi cây dứa như một bông hoa xanh khổng lồ với nhụy là quả dứa vàng ươm với túm tóc xanh xanh dựng đứng trên đầu.
3. Bánh trùng mật mía Vĩnh Tường
Bánh trùng mật mía Vĩnh Tường quyến rũ người thưởng thức bởi vị ngọt đậm của mật mía, mùi thơm nhẹ của gừng hòa quyện cùng lớp bánh trắng dẻo bên trong,và lẫn trong hương thơm của vừng.
Cách làm bánh trùng mậy mía khá đơn giản. Gạo nếp ngon được đãi sạch, đem ngâm qua đêm, rồi xay mịn và để ráo. Bánh được tạo hình bằng cách nắm bột thành những nắm có hình giống quả trám. Mật mía mua về được pha với nước lọc, sau đó đun sôi rồi thả từng viên bánh vào. Khi nước mật đã sôi trở lại và thấy bánh trong là đã chín. Múc bánh ra đĩa rồi phủ nước mật vừa đun lên, sau đó rắc thêm một chút vừng đã rang thơm để thưởng thức.
4. Bánh nẳng Lập Thạch
Gạo nếp để làm bánh nẳng được ngâm qua đêm trong nước Nẳng (đây vốn là tro của các cành xoan tươi, cành bưởi tươi (còn cả lá), trã vừng, lá dáng, lá si, tầm gửi cây dọc… ). Sau đó, vớt gạo ra để ráo nước rồi gói bằng lá chít đã được luộc và rửa sạch. Luộc bánh khoảng từ 5 đến 6 tiếng là bánh chín.
5. Tép Dầu đầm Vạc
Đầm Vạc là một hồ nằm ngay giữa trung tâm thành phố Vĩnh Yên. Đây là nơi cung cấp một lượng lớn hải sản cho tỉnh Vĩnh Phúc, nổi bật nhất là tép Dầu.
Mùa thu hoạch tép Dầu vào tháng 8 đến tháng 10, bụng tép Dầu khi đó chứa đầy trứng. Tép đầm Vạc ít xương và mềm, rán lên ăn giòn tan, béo ngậy, đem kho với tương vừa ngọt vừa bùi.
6. Chè kho Tứ Yên, Lập Thạch
Chè kho được nấu từ đỗ xanh đã được đồ chín và giã nhuyễn. Hòa đường trắng với nước đun sôi để nguội rồi trộn đậu và nước đường với nhau, sau đó nhào cho thật đều tay. Hoặc cũng có thể cho đậu xanh giã nhuyễn vào nước đường đun sôi rồi nấu từ từ cho đường và đậu hòa quyện vào nhau là được.
Chè kho có màu vàng tươi, mịn màng của đỗ giã nhuyễn, lại lấm tấm màu nâu của vừng được phủ bên trên, vị chè ngọt đậm khác hẳn so với những loại chè khác. Thưởng thức chè kho đúng cách và ngon nhất là nhâm nhi với trà sen.
7. Rượu dừa Tiên Tửu Ngọc Hoa (Yên Lạc)
Rượu dừa được chế biến bằng cách tiêm vào quả dừa hỗn hợp gồm có nếp cái và men theo một tỷ lệ nhất định, sau đó hàn kín lại rồi đem ủ cho đến khi có đủ hương cay nồng đặc trưng của rượu cùng với vị thơm ngọt từ nước dừa.
Đặc trưng của bầu rượu dừa Tiên tửu Ngọc Hoa ngon là khi ngửi có mùi thơm mát hương dừa, khi uống có vị ngọt nhẹ, đặc biệt là không gây cảm giác háo nước hay đau đầu.
8. Bánh ngõa Lũng Ngoại
Gạo nếp làm bánh được vo đãi sạch, để ráo nước rồi đem nghiền thành bột nhỏ mịn. Đậu xanh xay vỡ đôi, sau đó ngâm qua nước để vỏ đỗ bong ra, đãi sạch vỏ rồi để cho khô. Lấy một phần đậu xanh đem nấu với mật thành chè kho, phần còn lại sao trên lửa cho đến khi hạt đậu có màu vàng hạt dẻ, sau đó để nguội đem nghiền thành bột nhỏ mịn.
Trộn nước với bột gạo nếp rồi nhào dẻo thành một cục rồi chia thành các viên nhỏ, dàn mỏng từng cục, tiếp đó cho chè kho vào giữa làm nhân rồi vê kín viên bánh. Đun sôi nước rồi thả bánh vào luộc. Khi thấy bánh nổi lên là bánh đã chín. Vớt nhẹ từng cái chờ cho ráo nước rồi đặt vào mâm đã rắc bột đậu làm áo. Trở đều hai mặt của bánh sao cho càng ngấm nhiều bột áo càng tốt.
9. Bánh gio làng Tây Đình – Tam Hợp – Bình Xuyên
Bánh gio được làm băng cách khá đơn giản. Vo gạo nếp sạch đến khi nước trong, để ráo nước rồi đem ngâm vào nước vôi trong khoảng 2 tiếng. Vớt nếp ra, tiếp tục để ráo nước rồi mới đem ngâm vào nước nắng (là loại gio than của ba loại cây: tầm gửi cây dọc, thân lá cây vừng khô và thân cây sương sông) qua một đêm, sau đó vớt ra để ráo nước.
Dùng muôi xúc gạo cho vào giữa lá chít đã được luộc vài nước, dàn gạo đều và dài rồi gói lại, lăn tròn vấn bẻ hai đầu lá sao cho kín, sau đó dùng lạt mềm buộc chặt. Mỗi cái bánh gio dài chừng hơn gang tay, bánh được nấu trong khoảng 3 tiếng.
10. Su su Tam Đảo
Chẳng quá lời khi nói su su đã trở thành thương hiệu món ăn nổi tiếng nhất của Vĩnh Phúc nói chung và của vùng Tam Đảo nói riêng. Su su Tam Đảo nổi tiếng, hấp dẫn bởi độ tươi, sạch, ngon.
Nếu như trước kia su su được trồng chỉ để ăn quả thì ngày nay ngọn su su mới là sản vật được giá hơn cả. Bất cứ nơi nào trên núi non của Tam Đảo đều có thể bắt gặp màu xanh mướt mát của ngọn su su.
Nhờ có khí hậu lí tưởng nên rau su su Tam Đảo không hề cần tới thuốc trừ sâu vẫn rất tươi non nên được thực khách vô cùng ưa chuộng. Rau su su có thể luộc hay xào tỏi đều rất ngon.
